Ab Klein Haneveld
Ab Klein Haneveld (1945)[1] is de zoon van Jacob Klein Haneveld (overleden 1988)[1]. De Hanevelds zouden volgens eigen zeggen al generaties van interesse hebben in de Bijbel. Haneveld is oprichter van het Nederlands Bijbelstudiecentrum in Wezep dat in 1984 van start is gegaan.[2] Hij heeft een eigen website met Bijbelstudies. [3] Verder is hij bekend van tentcampagnes om zo het evangelie te verkondigen. [4]
Haneveld doceerde de "bedelingenleer" aan de Evangelische Bijbelschool in Doorn, dat bekendstond vanwege haar dispensationalistische visie, later deel van de Christelijke Hogeschool in Ede. Ook op andere bijbelscholen zou hij les hebben gegeven. [1] De opleiding heet nu Godsdienst Pastoraal Werk, met een evangelische en reformatorische versie.
De wederkomst
Volgens Haneveld is de wederkomst uniek. Hij vindt net als bijna alle dispensationalisten dat mensen er met vreugde naar uit moeten kijken. Hij erkent dat dit thema ook eschatologie genoemd wordt, wat dan letterlijk leer van de laatste dingen betekent. Tevens erkent hij dat dit de leer van Christus compleet maakt, zie D02 11 De wederkomst van Christus. Om het duidelijker te zeggen, de verschillende visies op eschatologie maken een andere Christus visie. Eschatologie wordt door verschillende dispensationalisten, waaronder Haneveld, als ook verschillende preteristen, gezien als essentieel in Christologie. De persoon van Christus verandert wanneer men de ene of andere visie aanhangt. Er is voor de preterist en de dispensationalist één bron over Christus en het geloof, de Bijbel. Maar er zijn uiteindelijk heel verschillende "Christussen" naar gelang men de ene of andere visie aanhangt.
Het lijkt Haneveld ontgaan te zijn hoe serieus, zowel de dispensationalisten, als andere visies hier in zijn, immers dan had hij ook de andere visies misschien wat serieuzer genomen en niet de volgende vijf groepen aangewezen als het ging om de wederkomst en de christenen:
- spotters
- veroordeelden (hieronder laat hij de Jehova Getuigen en mormonen vallen)
- teleurgestelden, door deze of andere meningen, blijkbaar vallen zij hieronder, die zijn mening aangedaan waren, maar hier nu niet meer enthousiast over zijn.
- Hen die een a-millenische visie [1] aanhangen, noemt hij hen die de wederkomst alleen in verband brengen met hen die komt om te oordelen en te belonen. En men zou in deze groep geen interesse hebben in de wederkomst.
- Hen die zijn visie met passie geloven. Dit zullen dan degene zijn die futoristisch (of dispensationalistisch) hierna kijken.
Het is duidelijk dat Haneveld hier graag met gestrekt been in komt. Ook lijkt hij te denken, dat als men een andere visie, dan de dispensationalistische aanhangt, men ontkent dat de wederkomst en eschatologie zo'n belangrijke plaats innemen. Het kan zijn dat de Nederlandse Christenen dit idee bij Nederlandse bedelingleer gelovigen (zoals dispensationalisten in NL vaak genoemd worden) hebben gegeven. Het is slechts gebrek aan kennis, omdat er een hele literatuur schat is die aangeeft dat de andere visies ook geven om de belangrijke plaats die de wederkomst inneemt. Ze kijken naar dezelfde teksten maar interpreteren die anders!
- Keith A. Mathison; Dispensationalism, rightly dividing the people of God,
- Kelley Varner; Whose right it is
- David Chilton; Paradise Restored, a biblical theology of dominion (©2007, Horn Lake, Missisipi (MS), Dominion Press)
- Gary de Mar, Last Day Madness (©1999, American Vision, Atlanta, Georgia)
- Keith A. Mathison, Postmillennialism, An Eschatology of Hope
- Kim Riddlebarger, A Case for Amillennialism, understanding the End Times
- Kenneth L. Gentry, The Beast of Revelation, (©2002 Gentry Family Trust, American Vision)
Hij lijkt geen weet te hebben van de boeken die internationaal ook door preteristen en de historische visie over Openbaring en de wederkomst geschreven zijn. Daarnaast bestaat er nog een indeling in amillennialisme [2], postmillennialisme en premillennialisme [3]. Hij lijkt de termen te mijden en evenzo niet op de hoogte te zijn van wat deze mensen geloven, noch hun veelvuldige boeken gelezen of bestudeerd te hebben. Waaruit toch enige passie blijkt. In de zeventiende eeuw stonden nu juist de postmillennialisten bekend om hun passie voor de wederkomst, dit lijkt hem evenzo ontgaan te zijn. Haneveld komt dus met een kortzichtige visie in de discussie en heeft zich niet breed ingelezen.
Het futorisme neemt aan dat alle teksten die over een komst, of wederkomst van Jezus gaan op één hoop gegooit kunnen worden. Zo komt Haneveld tot 300 teksten over een toekomstige wederkomst. De Historische en de preteristische visie zouden deze teksten indelen in groepen, van namelijk 2 of meerdere gebeurtenissen, die voor de eerste lezers van 2000 jaar geleden in de toekomst lagen, maar lang niet altijd voor ons, die 2000 jaar later leven!
Haneveld schrijft in Brochure 04 - Gods Programma: "Discussies over leerstellige aangelegenheden blijken in de praktijk vaak nutteloos te zijn, omdat de tegenstellingen niet direct verband houden met de leer op zich, maar voortvloeien uit het gebruik van een verschillende hermeneutiek.... Wat deze kerken gemeen hebben, is de Bijbel, terwijl hun geschillen en verschillen voortspruiten uit het gebruik van een verschillende hermeneutiek." [Brochure 04 - Gods Programma, Pag. 20 en 21] Dit wordt door alle partijen erkend.
Wat preteristen doen in hun hermeneutiek is eerst het tijdframe plaatsen, teksten die het hebben over spoedig (Matth. 23:36, uit de Willibrord en vele andere vertalingen, Openbaringen 1:1, Openbaringen 1:3; Openbaringen 3:11; 11:14; 22:7, 12, 22) kunnen niet anders dan letterlijk gaan over de generatie waar tegen Jezus en de apostel en schrijver van de Openbaring spreken.
Door dat preteristen deze letterlijke beschrijving van tijd als uitgangspunt nemen, komen ze tot hele andere conclusies dan hen die alle teksten op één hoop voor onze toekomst bewaren, wij die vele generaties later leven. Volgens de futorist sprak Jezus over de hoofden van de generatie van 2000 jaar geleden tot de generatie van vandaag. Volgens de preteristen zijn de tijdteksten duidelijk letterlijk voor de generatie van tweeduizend jaren geleden bedoeld en moeten daar die dan ook niet vergeestelijkt worden. De futoristen zeggen dat een wederkomst altijd persoonlijk en letterlijk is en nemen dit letterlijk, maar gaan voorbij aan teksten uit het Oude Testament, waarbij alle christenen de komst van de Heere ook nooit letterlijk hebben genomen, zoals bijvoorbeeld Jesaja 19:1; Micha 1:2-4; Nahum 1:3.
De godsspraak Egypte. Zie, JaHaWaH komt op een vlugge wolk Egypte binnenrijden; Egypte’s afgoden sidderen voor hem, Egypte’s hart versmelt in haar borst. (Jesaja 19:1)
Hoort, volken altegader, luister, aarde en haar volheid; opdat de Heer JaHaWaH voor u getuige, de Heer uit zijn heiligen tempel. Want zie, JaHaWeH verlaat zijn woonplaats, daalt neder en treedt op ‘s aardrijks hoogten. De bergen zullen onder hem smelten, tot valleien zullen zij splijten, als was door het vuur, als water dat langs een helling neerstroomt. (Micha 1:2-4, uit de Leidse Study Bijbel 2013, adaptie naar de originele naam van God in oud Hebreews)
JaHaWaH is lankmoedig en groot in kracht, maar Hij laat geenszins ongestraft; JaHaWaH’s weg is in storm en wervelwind, en wolken (zie Openb. 1:7) zijn het stof dat zijn voeten opjagen. (Nahum 1:3, uit de Leidse Study Bijbel 2013, adaptie naar de originele naam van God in oud Hebreews)
Trouwens, Zach. 14:4 zegt hetzelfde als Micha 1:2-4. Micha neemt niemand letterlijk! Maar Zach. 14:4 wordt door bijna alle dispensationalisten letterlijk genomen.
futorist | preterist | |
---|---|---|
neemt letterlijk | De komst, of de wederkomst, dit is voor hen een komen in persoon. | De tijdsaanduidingen zijn voor die generatie en spoedig voor hen 2000 jaar geleden. |
neemt figuurlijk | Tijdsaanduidingen, men zou spoedig moeten interpreteren als spoedig wanneer het dan in eens zo ver is, dat kan meer dan 2000 jaar later zijn. | De komst of wederkomst, zou in een deel van de gevallen ook figuurlijk zijn zoals in Jesaja 19:1; Micha 1:2-4; Nahum 1:3. |
De dispensationalist, of futorist durft te beweren dat Jezus beloofde spoedig terug te komen, terwijl hij volgens hen al bijna 2000 jaar uitbleef. Dit is een interpretatie waarvan naar mijn idee iedereen kan begrijpen dat die niet staan kan blijven. Toen de brieven aan de kerken in klein-Azië werden geschreven, maakten zij een hele erge vervolging mee. Wat zij zeggen is dat Jezus door Johannes het volgende sprak tot deze kerken in ERNSTIGE NOOD: "Ik kom in een OORDEEL over hen die ONRECHT tegen JULLIE doen. (Openb. 6:10-17; 11:17-18; 19:11-21) Houd vol, ik kom SPOEDIG! (Openb. 2:16; 3:11; 11:14; 22:6, 7, 12, 20)" En vervolgens zegt de futorist dat hij gewoon niet kwam opdagen! Dat maakt Jezus een vreselijk sadist.
Het voorbeeld van een ongeluk. Iemand licht dood te bloeden op straat en iemand zegt: "Ik heb de ambulance gebeld, hij komt spoedig!" En vervolgens heeft die niet gebeld, en wacht die persoon op het doodbloeden van het verkeersslachtoffer! Zo iemand komt in de cel wegens dood door schuld!
Dit is wat de futorist zegt dat Jezus deed!
Het is nogal een interpretatie en futoristen zouden zich afmoeten vragen welk bestaanrecht iemands bediening heeft als zijn of haar theologie zo'n beeld van God neer zet. Laat elke mens een leugenaar zijn, en God waarachtig (Romeinen 3:4). Jezus kwam! Hij kwam in oordeel! Hij is TROUW aan ZIJN WOORD! (Psalm 33:4; Ezra 1:1; Jesaja 55:11; I Koningen 8:20; Lucas 2:26-32; Mattheüs 2:13-15; Mattheüs 2:23; Fillipenzen 1:6)
Deze komst, was niet de komst, zoals toen Jezus kwam in het vlees, de eerste keer, maar dit was een oordeel komst, zoals de Oudtestamentische profeten verkondigden (Jesaja 19:1; Micha 1:2-4; Nahum 1:3). Het is de opdracht om Jezus' eerste komst als Redder naar de gehele wereld te prediken (Johannes 3:16-21). Maar het is ook een opdracht om het Koninkrijk te prediken. Jezus komst was nooit bedoeld als het prediken van oordeel over de mensen! Maar als het prediken van Jezus niet leidt tot verandering in denken, dan is die onwilligheid de basis voor een oordeel. Zo'n oordeel heet in bijbelse profetische taal "een Komst van God," of "De dag des Heren!" Zo'n dag des Heren wordt gevonden in Openbaringen rond het jaar 67,5 - 70 n. Christus.
Het spel van de meest letterlijke willen zijn.
Het spel dat de bedeling gelovigen spelen is het spel van de meest letterlijke willen zijn. In eerste instantie lijkt dit toch goed, je wil de Bijbel, het Woord van God letterlijk nemen! Dat betekent dan toch, dat ik God op zijn Woord wil geloven! Tòch? Of niet?
Kan het zo zijn dat de dispensationalist zijn gebrek aan informatie, zijn onwetendheid toont. Echter ziet de dispensationalist de realiteit nog wel? Nee, de trots van de dispensationalist verblindt zijn visie. Hij ziet niet meer in dat het gaat om het begrijpen van die tijd het zich inleven in die personen die het Woord toen ontvingen. De les van het woord ontvangen wij als wij dit doen, en dan later pas de vertaalslag weten te maken naar onze tijd. Dit doet onze hoop groeien. Dit geeft ons vertrouwen in God die dezelfde wonderen kan doen.
Zoals Israël in 1 Sam. 4 besloot om zich nu maar is te wreken op de Filistijnen, en zo letterlijk mogelijk te zijn: "we nemen de Ark van het verbond mee de strijd in zoals in de tijd van Mozes en Jozua". Zo wil de dispensationalist zijn Bijbel nemen de strijd in, en zien dat Jezus overwint. Echter toen de Ark de strijd ingenomen werd in de tijd van Mozes en Jozua was het op het woord van God dat dit gebeurde. Nu had God door middel van Jozua Silo verkozen. De plek van de ark was in Silo. Om iets met die Ark te gaan doen moest men God vragen, men moest Gods aangezicht zoeken, de profeet vragen, maar niet zomaar besluiten.
We leven 2000 jaar na dat Jeruzalem verwoest is. Praktisch alle oudsten van de evangelische kerken hebben geen 4 jaar Hebreeuwse taal en cultuur gestudeerd. In plaats dat de evangelische kerken, nederig gaat zitten, en God bidden: "Heer geef ons inzicht in hoe de Bijbel uit te leggen?" zijn zij net als Israël in 1 Sam. 4 enthousiast hun Bijbel gaan lezen en interpreteren. De Heer komst spoedig! (Openb. 2:16; 3:11; 11:14; 22:6, 7, 12, 20) Amen! We leven nu in een gebroken wereld, maar wat fijn de Heer komt spoedig.
Zonder zich te verdiepen in Openbaringen 2 en 3, echte gemeenten, 2000 jaar geleden in moeilijke, zware omstandigheden en verdrukking. Nee, daar hoef ik me niet mee bezig te houden! De Heer heeft mij gezegt Hij komt spoedig, toen ik pijn en verdriet had, wat natuurlijk met alle respect voor uw pijn en verdriet wellicht lang niet zoveel moelijkheden waren als van die gemeenten van 2000 jaar geleden. U zit in een mooi huis met CV en verwarming, zorgverzekering een voorraadkast aan kleding en weet ik wat niet allemaal meer! En zij? Eén of twee gewaden, wellicht geen CV, geen zorgverzekering, laat staan de helft van uw medische zorg, en daarboven op vervolging om het geloof. Slechts het feit om met een kerk geïdentificeerd te worden is al genoeg om vandaag of morgen in de gevangenis geworpen te worden. Dat gaat wat verder dan de vervolging om de volwassendoop of om het spreken in tongen, of het kiezen van een wat radicalere genadeleer! Is dat niet moeilijk dan. O vast, maar niet zo moeilijk als zij het hadden!
Het als maar letterlijk willen nemen van het Woord leidde in Sam 4. tot de inname van de Ark van het verbond. Het letterlijk nemen van de komst van de Heer in persoon in onze latere tijd (en de echte tijdaanduiding figuurlijk nemen) leidde tot schande en verlies van vele gelovigen:
410 | Rome geplundert door de Vandalen, was niet het einde, maar dit werd wel gezegd. |
1209-1244 | De geboorte van de Inquisitie was niet het einde van de kerk, maar dit werd wel gezegd. |
1347-1350 | De zwarte dood zou het einde zijn, maar was het niet. |
1532 | De vervolging van de Lutheranen, zou het einde van de wereld inluiden, maar het was niet zo. |
1755 | De aardbeving in Lissabon, zou het einde van de wereld zijn, maar het was niet zo. |
1820-1835 | De Franse revolutie, het eind van de koninkrijken, en oorlogen in Europa, het zou de 1260 dagen, geïnterpreteerd als jaren zijn uit Openb. 12:6 Het einde was nabij. |
1988 | Veertig jaar na 1948 zou de opname en het einde van de wereld inluiden, maar was het niet. |
1992 | De binnengrenzen van Europa gaan open, dit zou de wederkomst inluiden, maar was niet zo. |
2000 | De computers zouden op hol slaan en de opname van de gemeente zou plaats vinden, maar dit was niet zo. |
2020 | Covid-19 zou het einde van de wereld inluiden, en hier zijn we nog... |
Het probleem van deze voorspellers is het probleem van de dispensationalist: "Maar God ik ben letterlijk geweest en heb niet aan Uw woord getwijfeld." Ik denk dat God zegt: Ik heb je preteristen gestuurd om je de waarheid te laten weten, maar je hebt niet geluisterd. Daarnaast heb je met je daden Mijn kerk vernietigd en vernedering op vernedering laten oplopen! Dit spel van letterlijk zijn en denken dat Jezus spoedig moet komen in onze generatie dient niet God, maar het ego van de dispensationalist! Ik weet meer van deze tijd! Ik neem de Bijbel het meest letterlijk! Jij bent een vuilig figuurlijk nemer van de Bijbel, jij twijfelt aan alles!
Het gaat er niet om of je 500, 300 of 200 eschatologische teksten letterlijk uitlegt: Maar of je begrijpt wat er staat, over wat het spreekt en over hoe de gelovige vandaag daarmee te bemoedigen en te corrigeren.
Het voorbeeld
Het voorbeeld dat ik ga geven heeft niets te maken met een anti-brits Sentiment of een mening over de Brexit. Misschien denk ik wel heel anders over de toekomst dan in mijn voorbeeld. Maar mijn voorbeeld helpt om te begrijpen dat talen letterlijk nemen niet van wijsheid getuigd. Groot-Britannië wordt gekozen omdat u wellicht goed Engels en Nederlands begrijpt en de andere germaanse taal, door deze schrijver niet zo goed beheerst wordt. Maar genoeg nu tot inleidende woorden... Naar het voorbeeld
Europa 2022, Groot Brittannië lijdt zwaar onder de Brexit. Het is echter Nederland die Duitsland en de andere landen binnen de EU ver achter zich laat. Nederland is booming en heeft alle financiële en andere Britse bedrijven weggekaapt. Er ontstaat een nieuwe Britse stroming. Het Dutch Literalisme. De Nederlandse cultuur en taal is zo ver verheven boven de Engelse, Duitse en Franse dat het wel succesvol moest worden.
Brent is jonge brit met rijke ouders en een pot spaargeld. Hij heeft besloten zijn heil te zoeken in het Nederland van 2022. En hij is een echte Dutch literalist. Bezig met taalstudie en werk, want de verloren centen moeten terugverdiend. Komt hij op de volgende spreekwoorden:
De pot verwijt de ketel dat zij zwart ziet! Brent als aanhanger van het Dutch literalisme, begrijpt hieruit dat de zo succesvolle Nederlander, gelooft dat potten en ketels kunnen praten. Enthousiast schrijft hij zijn Engelse vrienden over hoe de Nederlander hier denkt en dat zij ook moeten geloven in pratende potten en ketels, want anders zal het succes van Nederland nooit de Engelse kust bereiken.
Daarnaast hoort Brent over: Zo arm als Job. Brent beweert dat Nederlanders geloven dat Job uit de Bijbel ook een lichaamsdeel was, niet slechts een "poor guy" maar ook een lichaamsdeel.
Hij hoort over met "lange tanden eten". En zegt dat de engelsen om succesvol te worden zich langere tanden moeten aanmeten bij de Tandarts. De engelse zouden hun tandslijtage niet serieusnemen.
Ik hoop dat u lacht! Maar de Dutch literalist, Brent is nu precies als de futorist. De taal en figuurlijke uitspraken in het Hebreeuws interesseren hem niets zolang hij het maar letterlijk kan uitleggen!
Nogmaals de vraag is niet wie het meest letterlijk is, futorist (dispensationalist) of preterist? Maar niemand neemt beide letterlijk, de Tijdsaanduidingen en alle teksten zijn de letterlijke komst van Jezus Christus in persoon. Dus wat doe je? Wat ga je letterlijk nemen? De uitkomst van die vraag is een vraag in wat voor een God wil men geloven. Een God die bewogen is om de lijdende vervolgde gelovige of een God die er prima mee kan leven 250 jaar te wachten voor het te gemoed komen van een vervolgde en lijdende kerk. Deze laatste God die 250 jaar (tot 313) kan wachten met het helpen van een vervolgde kerk is dan ook dezelfde die er prima mee kan leven dat de Rijke naties (lees het Westen en Israël) hun bommen leveren om de Syrische kinderen en ouderen mee te bombaderen. Immers hadden ze zich maar pro-Israël en pro-Amerika moeten opstellen!
futorist | preterist | niet bestaand super literalistische visie | |
---|---|---|---|
neemt letterlijk | De komst, of de wederkomst, dit is voor hen een komen in persoon. | De tijdsaanduidingen zijn voor die generatie en spoedig voor hen 2000 jaar geleden. | Beiden. Maar dat gaat niet hoe ga je dat uitleggen dan moet je met data en feiten komen van de letterlijke terugkeer. Niemand lukt dat.... |
neemt figuurlijk | Tijdsaanduidingen, men zou spoedig moeten interpreteren als spoedig wanneer het dan in eens zo ver is, dat kan meer dan 2000 jaar later zijn. | De komst of wederkomst, zou in een deel van de gevallen ook figuurlijk zijn zoals in Jesaja 19:1; Micha 1:2-4; Nahum 1:3. | Niets. |
Ik hoop dat alle dispensationalisten zich achter de oren gaan krappen. Uiteindelijk is de vraag wil je geloven een God, de een saddistisch karakter heeft, die Afghanistan, Irak, Pakistan, Trans-Sahara, De hoorn van Afrika, Libië, Syrië, Yemen, de Filipijnen en andere landen in hun greep houdt. Kleine kinderen en ouderen doet bombaderen om hun Israël en VS-visie (de dispensationalistische visie dus). Of wil je geloven in een goede God, die vrede wil en een geestelijke oorlog vecht en een einde wil maken aan deze vreselijke bombardamenten. Zoals, sinds het vertrek van de democraat Obama, gebeurd is! En een goede God, die niet wil dat kinderen en ouderen gebombadeerd worden. En mensen, hoe beperkt in hun heiligheid dan misschien ook, gebruikt om dit te stoppen! (de preteristische visie, 2 Reyes 9).
Wat is je God visie? Wat zijn je interpretaties? Hoe laat je die Bijbel je gedachten vullen? vol trots? Ik ben de letterlijkste! (de dispensationalist) Èn de wereld, die kan naar de hel, de antichrist hier of daar. Het einde is nabij! Voor de gebombadeerde Syrier en Palestijn zal de dispensationalist de mond niet open doen.
Of laat je je hart vullen met liefde voor Christus en de medemens (preterist). Begrijp je dat God de kinderen niet wil doden door de zonde van de oudere generatie te wreken (2 Koningen 14:6; 2 Kron. 25:4; Jer. 31:29-30). Een einde wil maken aan het lijden van de inwoner van Syrië, en bewogen over de van God verwijderde Amsterdammer. En niet elke republukein veroordeeld, maar in luisteren naar elkaar een antwoord vindt. Jezus de vriend van zondaars (Luk 7:34; 15:1-7) die genade uitdeelde aan de prostituee (Luk. 7:36-50) en de tolenaar (15:1; Mattheüs 10:3; Lukas 5:27-32; Lukas 19:1-10; Lukas 18:9-14). Begrijp je dat Jezus niet kwam om Palestijnse kinderen en ouderen te laten doden. Noch kwam om de oorlogindustrie van Israël en Verenigde Staten een hoge vlucht te doen laten nemen.
Preterist of Futorist? Leven of dood! Aan u de keus!
Externe link
Referenties
- (nl) Over het NBC. Nederlands Bijbelstudie Centrum. Geraadpleegd op 23 oktober 2020.
Bijbelstudiecentrum in Wezep wil alleen de Bijbel openslaan - Rejoice Now - Ab Klein Haneveld
- Nieuwe Blije Bijbeltent´ in het Amsterdamse Bos